Sprawozdanie z konferencji „Aktualne wyzwania dla samorządów” zrealizowanej w ramach programu: Partycypacyjny raport o stanie gminy.

Miejsce: Zagórze

Data: 20.12.2019r

W ramach projektu została przeprowadzona dodatkowa konferencja, nie przewidziana w pierwotnej wersji wniosku. Dotyczyła ona aktualnych wyzwań które stają przez samorządami lokalnymi, wynikającymi z rządowych dokumentów strategicznych oraz ustaw. Konferencja była poświęcona także bieżącym problemom JST.  Omówiono także współpracę samorządów lokalnych z Wojewoda Mazowieckim.

Pierwsza  część konferencji to spotkanie z wojewodą Mazowieckim Konradem Radziwiłłem. Uczestnicy spotkania ze strony samorządowej wysłuchali informacji wojewody o jego priorytetach którymi będzie się kierował podczas sprawowania funkcji wojewody. Omówił także programy rządowe, które wdrażane są na poziomie województw.  Natomiast przedstawiciele samorządów informowali wojewodę o bieżących problemach. Zwracano głównie uwagę na gospodarkę odpadami oraz   problemy z finasowaniem oświaty.

W części drugiej  skupiono się na prezentacji i omówieniu:

– Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego;

– Projektowi ustawa o zmianie ustawy o planowaniu rozwoju;

– Prawu Zamówień Publicznych;

– Ustawie o Centrach Usług Społecznych.

Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego.

SRR 2030 jest podstawowym dokumentem strategicznym polityki regionalnej państwa w perspektywie do 2030 r. Strategia ta jest zbiorem wspólnych wartości, zasad współpracy rządu
i samorządów oraz partnerów społeczno-gospodarczych na rzecz rozwoju kraju i województw. Dokument określa systemowe ramy prowadzenia polityki regionalnej zarówno przez rząd wobec regionów, jak i wewnątrzregionalne. Odegra on w nadchodzących latach ważną rolę w procesie programowania środków publicznych, w tym funduszy UE.                                                                                    

KSSR 2030 r. kładzie nacisk na zrównoważony rozwój całego kraju, czyli zmniejszanie dysproporcji w poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego różnych obszarów, głównie miejskich
i wiejskich.

W strategii przewidziano skuteczniejszą identyfikację potrzeb rozwojowych wszystkich obszarów kraju, a także efektywniejsze rozpoznanie zasobów jakimi dysponują, wskazanie wyzwań i barier rozwojowych. Takie podejście przełoży się na lepsze dopasowanie narzędzi interwencji (np. programów) do możliwości i potencjałów rozwojowych poszczególnych obszarów kraju.

Jednym z celów KSRR jest zapewnienie większej spójności rozwojowej Polski przez wsparcie obszarów słabszych gospodarczo. Dlatego w dokumencie wskazano obszary strategicznej interwencji (OSI), które  otrzymają szczególne wsparcie (będą to obszary zagrożone trwałą marginalizacją, miasta średnie tracące funkcje społeczno-gospodarcze, Śląsk i tereny Polski wschodniej).

Strategia wspiera konkurencyjność regionów i zakłada kontynuację działań zmierzających do podniesienia jakości kapitału ludzkiego i społecznego oraz rozwoju przedsiębiorczości i innowacyjności. W związku z tym wspierane będą lokalne przedsiębiorstwa.

W strategii istotny nacisk położono na rozwijanie kompetencji administracji publicznej.Chodzi o umiejętnościniezbędne do prowadzenia skutecznej polityki rozwoju, w szczególności na terenach o niskim potencjale rozwojowym, a zwłaszcza wspieranie powiązań między lokalnym i regionalnym sektorem publicznym a światem biznesu i nauki.

W dokumencie przewidziano zwiększenie roli i odpowiedzialności samorządów lokalnych jako podmiotów decydujących o polityce rozwoju w skali lokalnej. Strategia tworzy warunki do większego angażowania się samorządów gminnych i powiatowych w realizację wspólnych projektów i we współpracę ponad granicami administracyjnymi.

Ponadto KSRR 2030 prezentuje:

Projekt ustawa o zmianie ustawy o planowaniu rozwoju

Proponowane w projektach ustaw o zmianie ustawy o planowaniu rozwoju zmiany dotyczą nowego podejścia do planowania przestrzennego oraz polityki planowania rozwoju.

Celem projektu ustawy jest wzmocnienie zarządzania rozwojem kraju. W związku z tym projekt ustawy przyniesie wymierne efekty w postaci:

– poprawy jakości i efektywności zarządzania polityką rozwoju,

– uporządkowania przepisów dotyczących dokumentów strategicznych, zwiększenia elastyczności w kontekście obowiązujących procedur przygotowywania i konsultowania dokumentów,

– stworzenia podstaw do aplikowania o środki unijne przez JST na poziomie lokalnym oraz różnego rodzaju związki, porozumienia i stowarzyszenia gmin,

– lepszego ukierunkowania terytorialnego interwencji podejmowanych przez ministrów właściwych,

– zwiększenia współpracy pomiędzy poszczególnymi JST.

Rekomendowane rozwiązania:

1. Zmiany oraz uspójnienie rozwiązań w odniesieniu do dokumentów strategicznych – planowane narzędzia:

a) Wprowadzenie koncepcji rozwoju kraju (KRK), jako dokumentu wizyjnego opisującego uwarunkowania i trendy rozwojowe kraju (rezygnacja z długookresowej strategii rozwoju kraju oraz koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju).

Planowane efekty: długookresowy dokument wizyjny określać będzie ramy dla wyznaczania celów rozwojowych w perspektywie najbliższych lat kilku, kilkunastu lat. Umożliwiając tym samym  jak najlepsze wykorzystanie zidentyfikowanych trendów rozwojowych w świecie, w perspektywie długookresowej i efektywne zaplanowanie interwencji. Przygotowanie tego typu dokumentu będzie integrowało różne środowiska, o różnych poglądach – rządowe, naukowe, biznes, organizacje społeczne, samorządy terytorialne –  wokół najistotniejszych uwarunkowań rozwojowych kraju. Rezygnacja z długookresowej strategii rozwoju kraju oraz koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju uprości system dokumentów strategicznych.

b) Zmiany w odniesieniu do zakresu strategii rozwoju (krajowych i wojewódzkich): rezygnacja z rozbudowanej diagnozy na rzecz wniosków z diagnozy; wskazanie projektów strategicznych w krajowych strategiach; większe powiązanie strategii wojewódzkich z dokumentami planistycznymi (model struktury funkcjonalno-przestrzennej).

Planowane efekty: celem wprowadzanej zmiany jest powiązanie dokumentów strategicznych z aktami planowania przestrzennego, a na dalszym etapie wprowadzenie jednego dokumentu na każdym poziomie zarzadzania rozwojem. Wprowadzane zmiany odnośnie zakresu (struktury) dokumentów strategicznych spowoduje zmniejszenie ich objętości (m.in. wnioski z diagnozy zamiast rozbudowanej części diagnostycznej). Odniesienia do modelu funkcjonalno-przestrzennego w strategiach rozwoju województw umożliwią włączenie planowania przestrzennego w nurt programowania społeczno-gospodarczego. W konsekwencji na poziomie regionalnym będzie obowiązywał jeden dokument strategiczny – strategia rozwoju województwa.

c) Wprowadzenie strategii rozwoju gminy (SRG), jako dokumentu nieobligatoryjnego oraz strategii rozwoju ponadlokalnego (SRP), w przypadku przygotowywania strategii przez kilka jednostek samorządu terytorialnego (JST). Rozszerzenie zapisów dot. celu powoływania stowarzyszeń gmin o „wykonywanie wspólnych zadań publicznych”.

Planowane efekty: wprowadzenie nowych dokumentów na poziomie ponadlokalnym i lokalnym spowoduje nadanie ram prawnych dla istniejącej praktyki w zakresie tworzenia strategii rozwoju na ww. poziomach zarządzania. Pozwoli to na uspójnienie systemu dokumentów strategicznych na wszystkich poziomach zarządzania (m.in. struktura dokumentu, procedura jego przygotowywania, wymogi odnośnie opiniowania zapisów dokumentu)  oraz powiązanie ich z istniejącymi w porządku prawnym dokumentami planistycznymi. Przepisy dotyczące strategii rozwoju ponadlokalnego mają na celu umożliwienie wspólnego planowania działań rozwojowych. Ma to kluczowe znaczenie zwłaszcza w odniesieniu do planowania inwestycji, których zasięg i oddziaływanie wykracza poza terytorium jednej gminy. Stanowi również dobrą podstawę do podejmowania decyzji przez poszczególne gminy o sposobie i zakresie dostarczania społecznościom lokalnym wybranych usług publicznych, takich jak np. transport publiczny lub opieka przedszkolna. Strategia rozwoju ponadlokalnego przygotowywana przez kilka gmin może więc przynieść wymierne korzyści, w szczególności poprzez dostosowanie planów inwestycyjnych poszczególnych gminy i uwzględnienie w nich potrzeb całego obszaru objętego strategią, jak również przez realizowanie wspólnych przedsięwzięć inwestycyjnych. Proponowane rozwiązania umożliwią również przygotowywanie przez gminy ram strategicznych dla instrumentów wdrożeniowych na potrzeby nowej perspektywy finansowej UE po 2020 roku.

d) Zmiany w odniesieniu do zakresu konsultowania strategii rozwoju – przewidziano uproszczony tryb dla zmiany strategii rozwoju w odniesieniu do planów finansowych  (odpowiednio – w zależności od rodzaju strategii – ramy finansowe i źródła finasowania projektów strategicznych lub programów). W przypadku gdy zmiana nie powoduje znacznego wpływu na środowisko, tryb nie obejmuje konsultacji społecznych.

Planowane efekty: rezygnacja z przeprowadzania konsultacji społecznych w przypadku wprowadzania zmian w odniesieniu do planów finansowych wynika z potrzeby większej operacjonalizacji dokumentu, tak by można było szybciej reagować na zmieniające się uwarunkowania i dostosowywać plany finansowe do pojawiających się nowych możliwości i źródeł finansowania działań rozwojowych lub reagować na zakres i intensywność planowanego wsparcia.

e) Strategie ponadregionalne jako dokumenty nieobligatoryjne przygotowywane przez samorządy województw.

Planowane efekty: przeniesienie ciężaru odpowiedzialności za przygotowanie a następnie realizację strategii ponadregionalnych na samorządy województw. Rozwiązanie zapewni lepszą współprace między regionami, jak również większą ich identyfikację z celami i priorytetami określonymi w strategii.

f) Wprowadzenie na poziomie krajowym „polityk publicznych”, jako dokumentów nieobligatoryjnych.

Planowane efekty: włączenie w nurt programowania rozwoju dokumentów, które doprecyzowują, określoną w średniookresowej strategii rozwoju kraju, strategię podejścia w określonej dziedzinie bądź też w stosunku do określonego terytorium. Poprzez nadanie wymogów ustawowych odnośnie struktury oraz oceny zgodności ze średniookresową strategią rozwoju kraju zapewniona zostanie spójność w działaniach poszczególnych resortów.

g) Wzmocnienie zapisów dot. obszarów strategicznej interwencji (OSI) – obowiązek wskazywania interwencji w OSI na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym; odejście od wyznaczania obszarów funkcjonalnych oraz wskazywania obszarów problemowych.

Planowane efekty: wskazanie OSI wiąże się ze wsparciem inwestycyjnym w różnych dziedzinach i z różnych źródeł finansowych, wzmocnienie zapisów lepiej ukierunkuje interwencję publiczną na określone terytorium. Wymóg uwzględniania OSI wskazanych w średniookresowej strategii rozwoju kraju na pozostałych poziomach zarządzania rozwojem powoduje efekt synergii planowanych działań. Odejście od obowiązku wskazywania obszarów problemowych oraz wyznaczania obszarów funkcjonalnych i pozostawienie w regulacjach prawnych obowiązku wskazywania jedynie OSI wprowadza jednolite podejście do terytorializacji planowanej interwencji.

h) Wprowadzenie rozwiązań uspójniających programowanie rozwoju na każdym poziomie zarządzania rozwojem –  wprowadzenie oceny dotyczącej zgodności strategii wojewódzkich ze średniookresową strategią rozwoju kraju (ŚSRK) i krajową strategią rozwoju regionalnego, dokonywanej przez ministra właściwego ds. rozwoju regionalnego oraz oceny zgodności strategii gminy, strategii rozwoju ponadlokalnego ze strategią wojewódzką, dokonywanej przez zarząd województwa.

Planowane efekty: poprzez konieczność uzyskania opinii o zgodności strategii przygotowywanych na regionalnym, ponadlokalnym i lokalnym poziomie zapewniona zostanie spójność w planowaniu najważniejszych przedsięwzięć rozwojowych.

i) Zmiany w wymogach odnośnie zakresu programów rozwoju, w tym odejście od diagnozy na rzecz wniosków z diagnozy, wprowadzenie aspektów terytorialnych do programu rozwoju.

Planowane efekty: proponowane rozwiązania wpłyną na zmniejszenie objętości programów (większa ich przejrzystość) oraz zwiększą ich terytorialne oddziaływanie.

2. Nowa koncepcja uzgadniania z samorządami najważniejszych działań rozwojowych – planowane narzędzia:

Kontrakt programowy, kontrakt sektorowy i porozumienie terytorialne.

Planowane efekty: zmiany mają spowodować lepszą koncentrację wsparcia z różnych środków publicznych na obszary, które są istotne z puntu widzenia polityki regionalnej państwa, co skutkować powinno zwiększeniem efektywności interwencji publicznej. Rozdziela się kwestię uzgadniania wysokości środków finansowych pochodzących z funduszy UE (kontrakt programowy) oraz warunków ich wykorzystania w ramach programów przygotowywanych przez zarządy województw (regionalne programy operacyjne) od uzgadniania sposobu ukierunkowania interwencji sektorowych na poszczególne regiony lub obszary wymagające wsparcia (kontrakt sektorowy). Porozumienie terytorialne umożliwi uzgadnianie z samorządem województwa lub stroną rządową interwencji istotnych z punku widzenia społeczności lokalnych (danej gminy, kilku gmin lub powiatu). Wzmocniony zostanie więc dialog na temat potrzeb rozwojowych z poziomem lokalnym, co w konsekwencji powinno przynieść lepsze ukierunkowanie terytorialne interwencji.

3. Wprowadzenie elastycznych zapisów odnośnie dokumentów  przygotowywanych na potrzeby aplikowania o środki z funduszy UE na lata 2021-2027.

Planowane efekty: zmiany przede wszystkim mają na celu umożliwienie przygotowania Umowy Partnerstwa oraz programów ją realizujących na nowy okres programowania w UE.

4. Odejście od ewaluacji ex-ante programów rozwoju (wprowadzenie ewaluacji podsumowującej realizację programu dla dokumentów pow. 100 mln zł), uzależnienie ewaluacji ex-ante programów operacyjnych od zaleceń ministra właściwego ds. rozwoju regionalnego.

Planowane efekty: przeniesienie ciężaru ewaluacji z ewaluacji ex-ante na ewaluacje podsumowującą, co pozwoli na lepszą oceną stopnia realizacji założonych w programie celów, w szczególności w kontekście realizacji programów o znacznych nakładach finansowych. Uzależnienie konieczności przygotowywania ewaluacji ex-ante dla programów operacyjnych od decyzji ministra właściwego ds. rozwoju regionalnego daje większą elastyczność, zwłaszcza w kontekście różnych rozwiązań pojawiających się przy pracy nad rozporządzeniami Komisji Europejskiej na potrzeby kolejnej perspektywie finansowej UE.

5. Ograniczenie obowiązku opiniowania programów przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego (KWRiST) do dokumentów o wartości powyżej 100 mln zł.

Planowane efekty: proponowane rozwiązanie ograniczy liczbę dokumentów przekazywanych do opinii KWRiST. Komisja powinna mieć możliwość wypowiedzenia się przede wszystkim odnośnie strategicznych rozwiązań proponowanych przez stronę rządową i samorządową. W zakresie rozwiązań wdrożeniowych, zasadne jest by KWRiST opiniowała jedynie duże przedsięwzięcia planowane do realizacji.

6. Zmiany wprowadzające tzw. „milczącą zgodę” w przypadku opiniowania lub uzgadniania planów zagospodarowania przestrzennego województw.

Planowane efekty: proponowane przepisy mają usprawnić i przyspieszyć procedurę uzgadniania planu zagospodarowania przestrzennego województwa.

7. Wprowadzenie opiniowania, zamiast uzgadniania, strategii wojewódzkiej przez dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. Wody Polskie będą uczestniczyły w procesie konsultacji projektu strategii rozwoju województwa zarówno na etapie konsultacji społecznych, jak i na etapie konsultacji wynikających z ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko. Konieczność konsultacji projektu strategii rozwoju województwa z ww. podmiotem wskazano uzupełniając art. 6 ust. 2 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.

Planowane efekty: proponowane przepisy mają usprawnić i przyspieszyć procedurę uzgadniania strategii rozwoju województwa.

8. Zmiany wynikowe w innych ustawach związane przede wszystkim z usunięciem długookresowej strategii rozwoju kraju, KPZK i obszarów funkcjonalnych.

Centra Usług Społecznych

ustawa o Centrach Usług Społecznych w zdecydowany sposób zmienia zarzadzanie usługami społecznymi w gminie. Będą one tworzone w celu zaspokajania przez gminę potrzeb wspólnoty samorządowej w zakresie określonych usług społecznych oraz koordynacji tych usług. Będą one nową jednostką organizacyjną gminy i zarazem nową instytucją lokalnej polityki społecznej, służącą rozwojowi i integracji usług społecznych, organizowanych i świadczonych na poziomie lokalnym. Dzięki działalności centrów, usługi społeczne staną się szerzej dostępne dla mieszkańców, a samorządy gminne będą w stanie trafniej i w sposób bardziej kompleksowy odpowiadać na rosnące i zmieniające się potrzeby osób, rodzin i społeczności lokalnych. Działalność koordynacyjna centrów przyczyni się do integracji usług, przekształcając sieć usługową – obecnie w dużej mierze rozproszoną – w spójne lokalne systemy usług społecznych1 . Podejmowana w centrach usług społecznych praca środowiskowa przyczyni się także do integracji samych społeczności lokalnych, dzięki kojarzeniu usług społecznych świadczonych przez przedstawicieli różnych zawodów pomocowych z animacją aktywności mieszkańców o charakterze samopomocowym i wolontaryjnym.

W aspekcie systemowym centra usług społecznych będą stanowić instytucjonalny pomost pomiędzy:

1) wsparciem socjalnym organizowanym według zasady selektywności i adresowanym do

osób i rodzin znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji życiowej (pomoc społeczna) oraz

2) wsparciem społecznym o charakterze powszechnym z usługami oferowanymi wszystkim

zainteresowanym mieszkańcom.

Wśród przykładowych działań będących usługami społecznymi należy wymienić:

1) pracę socjalną z osobą i rodziną oraz asystenturę dla rodzin;

2) środowiskową pracę socjalną w różnych formach;

3) terapię osób i rodzin doświadczających trudności w funkcjonowaniu w społeczeństwie;

4) mediacje rodzinne i w sporach innych niż rodzinne;

5) animację lokalną, edukację środowiskową oraz inne formy działań aktywizujących

w środowisku zamieszkania;

6) poradnictwo prawne, obywatelskie, psychologiczne i rodzinne, w tym małżeńskie;

7) reintegrację zawodową i społeczną;

8) interwencję kryzysową;

9) usługi wsparcia dla osób tworzących rodzinną pieczę zastępczą;

10) rehabilitację zawodową i społeczną osób niepełnosprawnych;

11) asystenturę i inne usługi wsparcia dla osób niesamodzielnych i osób o ograniczonej samodzielności, w tym niepełnosprawnych, przewlekle chorych, starszych i bezdomnych;

12) usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, w tym dla osób niesamodzielnych i osób o ograniczonej samodzielności pozostających w środowisku zamieszkania;

13) usługi wsparcia dla opiekunów osób niesamodzielnych i osób o ograniczonej samodzielności, w tym usługi opieki wytchnieniowej, wsparcia doradczego, informacyjnego i psychologicznego;

15) pomoc postpenitencjarną i readaptację społeczną;

16) promocję zdrowia, w tym zdrowia psychicznego, oraz edukację zdrowotną.

Istotną nowością wprowadzaną projektem ustawy jest stworzenie ram prawnych dających gminie podstawę do przyjmowania programów usług społecznych. Programy te zostały przewidziane jako narzędzie odpowiadające na potrzeby mieszkańców w zakresie określonych usług społecznych i jednocześnie jedna z dwóch (obok aktów prawnych określających zasady i tryb udzielania niektórych usług społecznych) podstaw realizacji usług społecznych przez centrum usług społecznych.

Zgodnie z art. 5 ust. 3 ustawy, programy usług społecznych powinny zawierać w szczególności:

1) nazwę i cel programu;

2) okres realizacji programu;

3) opis potrzeb uzasadniających realizację programu;

4) charakterystykę i przewidywaną liczbę osób objętych programem;

5) określenie usług społecznych oferowanych w programie;

6) warunki i tryb kwalifikowania osób zainteresowanych do korzystania z usług społecznych określonych w programie;

7) wysokość opłaty za usługi społeczne, osoby uprawnione do uzyskania ulg w opłacie za usługi społeczne i wysokość tych ulg, jeżeli program przewiduje opłatę lub ulgi w opłacie za usługi społeczne;

8) sposób dokumentowania spełniania warunków korzystania z usług społecznych określonych w programie oraz uprawnień do uzyskania ulg w opłacie za usługi społeczne, jeżeli program przewiduje opłatę lub ulgi w opłacie za usługi społeczne;

9) dane osobowe niezbędne do kwalifikowania osób zainteresowanych do korzystania z usług społecznych określonych w programie;

10) organizację programu, w tym etapy jego realizacji;

11) sposób monitorowania i oceny programu oraz mierniki efektywności jego realizacji;

12) budżet programu oraz źródła jego finasowania.

Centrum usług społecznych może zostać utworzone dla:

1) jednej gminy – wówczas utworzenie centrum następuje przez przekształcenie

funkcjonującego w gminie ośrodka pomocy społecznej w centrum;

2) co najmniej dwóch gmin – wówczas utworzenie centrum następuje przez utworzenie

w jednej z gmin nowej jednostki organizacyjnej, odrębnej od funkcjonującego w tej

gminie ośrodka pomocy społecznej.

Prawo Zamówień Publicznych

Nowa ustawa Prawo Zamówień Publicznych także zamienia relacje urząd – ngo-sy, jako potencjalni usługodawcy różnego rodzaju usług dla samorządów.

Najważniejsze rekomendowane rozwiązania:

1. Wprowadzenie podstawy prawnej do stworzenia polityki zakupowej państwa, która będzie narzędziem do realizacji polityki gospodarczej państwa.

2. Zwiększenie roli planowania w zamówieniach publicznych poprzez:

1) wprowadzenie obowiązku dokonania analizy przed wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia;

2) nałożenie obowiązku dla centralnych organów administracji rządowej określenia strategii zarządzania dla poszczególnych kategorii zakupowych (drzewo kategorii zakupowych) oraz wskazanie zamówień stanowiących realizację polityki państwa; obowiązek ten będzie stanowił ramy dla rocznych planów postępowań, obecnie funkcjonujących w ramach Pzp;

3) wprowadzenie obowiązku kwartalnej aktualizacji rocznych planów postępowań;

4) koncentrację ogłoszeń o zamówieniach w oficjalnym publikatorze tj. Biuletynie Zamówień Publicznych (poniżej progów UE) oraz Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (powyżej progów UE);

5) zwiększenie znaczenia dialogu z wykonawcą poprzez podkreślenie roli przygotowania postępowania;

6) wprowadzenie do ustawy zasady efektywności.

3. Uproszczenie zasad podmiotowej kwalifikacji wykonawców poprzez:

1) uproszczenie warunków udziału w postępowaniu;

2) ograniczenie i doprecyzowanie przesłanek wykluczenia.

4. Uproszczenie proceduralne w postępowaniach powyżej i poniżej progów unijnych (wprowadzenie podstawowej procedury uproszczonej).

5. Zrównoważenie stron w umowach w sprawie zamówienia publicznego poprzez:

1) określenie zasad kształtowania umów;

2) wprowadzenie katalogu klauzul abuzywnych;

3) określenie obowiązkowych postanowień umownych;

4) wprowadzenie nowych zasad waloryzacji wynagrodzenia.

6. Wprowadzenie obowiązku ewaluacji realizacji umowy.

7. Zniesienie odpowiedzialności solidarnej wykonawców w trybie partnerstwa innowacyjnego.

8. Wprowadzenie obowiązku stosowania zaliczek lub częściowych płatności w umowach powyżej 12 miesięcy.

9. Usprawnienie postępowania skargowego na orzeczenia KIO:

1) obniżenie opłaty od skargi na orzeczenie KIO;

2) wydłużenie terminu na wniesienie skargi na orzeczenie KIO.

10. Usprawnienie systemu kontroli poprzez:

1) wspólne przepisy ogólne dotyczące kontroli zamówień publicznych;

2) przeprowadzanie kontroli na podstawie analizy ryzyka naruszenia prawa;

3) obowiązek publikacji wytycznych dotyczących prowadzenia kontroli przez organy kontroli.

11. Wzmocnienie roli Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych w przygotowywaniu i  propagowaniu dobrych praktyk i wzorców dokumentów, które będą stanowiły wsparcie dla zamawiających.
  W opracowaniu jest także ustawa o stowarzyszeniach samorządowych, nowym podmiocie prawnym, który także wpłynie na relację samorząd gmina.